Αρχική Χάρτης Πλοήγησης Αναζήτηση
 

 
Κύριοι εκπρόσωποι των αρχών,
Κύριοι Δικαστές και Εισαγγελείς,
Κυρίες και κύριοι,

Σας ευχαριστώ θερμά για την πρόσκλησή σας να συμμετάσχω το Συνέδριό σας. Χαίρομαι, ειλικρινά, που η Ένωση Δικαστών και Εισαγγελέων, αυτός ο κορυφαίος επιστημονικός φορέας της χώρας, επέλεξε την ακριτική Μυτιλήνη, πύλη εισόδου από την Ανατολή στην Ευρώπη, για να  ανοίξει μια συζήτηση για τη μετανάστευση και τα ανθρώπινα δικαιώματα που χρήζουν πλέον νέας προσέγγισης.

Όποιος μελετά την Ιστορία θα διαπιστώσει ότι, αφ’ ότου οι άνθρωποι ξεκίνησαν την κοινωνική τους συγκρότηση, το φαινόμενο της μετανάστευσης ήταν συνυφασμένο με τη ζωή τους. Οι αιτίες που προκαλούν τα μεταναστευτικά ρεύματα παραμένουν διαχρονικά ίδιες : κάλυψη των αναγκών επιβίωσης και εξασφάλιση καλύτερων συνθηκών διαβίωσης μακριά από ένα εχθρικό περιβάλλον που μαστίζεται είτε από τη φτώχεια είτε από την αρρώστια είτε από τον πόλεμο και τα ολοκληρωτικά καθεστώτα.

Όσο ο άνθρωπος προόδευε σε γνώση και κοινωνική οργάνωση κατόρθωσε σιγά-σιγά να θέσει και ένα πλαίσιο οργάνωσης της μεταναστευτικής ροής. Η επίκοιση του «Νέου Κόσμου», αλλά και η ενίσχυση της αναπτυξιακής προσπάθειας με ανθρώπινο δυναμικό που ανήκε στις τάξεις των μεταναστών, όπως συνέβη στη Δυτική Γερμανία μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, αποτελούν δύο πολύ χαρακτηριστικά παραδείγματα διαχείρισης των μεταναστευτικών ροών που έτυχαν της «ευλογίας» των διοικούντων αν και οι τοπικές κοινωνίες δεν έβλεπαν πάντα με «καλό μάτι» τους μετανάστες και τα φαινόμενα ρατσισμού και ξενοφοβίας ουδέποτε εξέλιπαν.

Στην εποχή μας, με τη ραγδαία διάδοση της πληροφορίας και της γνώσης, αλλά και τη συχνότητα των τοπικών πολέμων και των επεμβάσεων των ισχυρών, η μετανάστευση εκδηλώνεται, κυρίως, ως έξοδος από καθεστώτα βίας και διεκδίκηση στο δικαίωμα της ασφαλέστερης και καλύτερης διαβίωσης. Δημιουργείται, κατά συνέπεια, ένα κύμα μεταναστών απ τις χώρες του λεγόμενου Τρίτου Κόσμου προς τις ανεπτυγμένες χώρες της Δύσης.

Τα τελευταία 20 χρόνια, λόγω της γεωπολιτικής της θέσης, η Ελλάδα έχει μετατραπεί, από χώρα προέλευσης, σε χώρα υποδοχής μεταναστών. Τη δεκαετία του ΄90, μετά την κατάρρευση των κομμουνιστικών καθεστώτων, η χώρα μας υποδέχθηκε τα κύματα των οικονομικών μεταναστών από την Ανατολική Ευρώπη. Παρά την ένταση της μετανάστευσης και την ανυπαρξία ενός ολοκληρωμένου σχεδίου απορρόφησης των οικονομικών μεταναστών, η ελληνική Πολιτεία – έστω και με καθυστέρηση έστω και με προβλήματα - κατόρθωσε να εντάξει τις νέες αυτές ομάδες στον ελληνικό πληθυσμό και να δημιουργήσει στοιχειώδεις μορφές κοινωνικής ισορροπίας και συνύπαρξης. Ασφαλώς, στην ένταξη των μεταναστών από τις πρώην Ανατολικές χώρες συνέβαλε τόσο το μορφωτικό τους επίπεδο όσο και ο ρυθμός ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας που τότε ήταν υψηλός. Συνέβαλαν, όμως, και συγκεκριμένες πολιτικές αποφάσεις, όπως εκείνη που αφορά στα παιδιά των μεταναστών που ήλθαν βρέφη ή γεννήθηκαν στην Ελλάδα και έλαβαν παιδεία και γλώσσα ελληνική.

Στα μέσα της δεκαετίας του 2000, ένα νέο μαζικό κύμα μεταναστών - χωρίς έγγραφα, στο έλεος διεθνών κυκλωμάτων οργανωμένου εγκλήματος - έρχεται στη χώρα μας από τον Τρίτο Κόσμο. Η Λέσβος είναι ένας από τους τόπους που βίωσαν πρωτόγνωρες κοινωνικές συνθήκες λόγω της παράνομης μετανάστευσης που έφθασε στα παράλιά της από τις απέναντι τουρκικές ακτές. Η εκάστοτε πυροσβεστική παρέμβαση της Πολιτείας, στο νησί, για να καλύψει τις στοιχειώδεις ανάγκες της προσωρινής διαβίωσης χιλιάδων ανθρώπων οδήγησε στη δημιουργία κέντρων τύπου «Παγανής» που έγιναν αντικείμενο παγκόσμιας κατακραυγής.

Δυστυχώς, σήμερα, τέτοια κέντρα εξακολουθούν να υπάρχουν, όχι τόσο στα νησιά, όσο στην ηπειρωτική, ακριτική Ελλάδα, και αναφέρομαι στον Έβρο. Η βασικότερη αιτία είναι η έκταση μιας ανθρωπιστικής κρίσης που η Ελλάδα αδυνατεί να αντιμετωπίσει μόνη της. Μέχρι σήμερα, η υποστήριξη που έχουμε από την Ε.Ε. αφορά κυρίως στην αντιμετώπιση των προσωρινών αναγκών και στην αποτροπή περαιτέρω αφίξεων (frontex). Όμως, οι χιλιάδες των μεταναστών που εισήλθαν παράνομα στην Ελλάδα μετακινούνται από την περιφέρεια στα μεγάλα αστικά κέντρα - με την υποκριτική, πολλές φορές, ανοχή της Πολιτείας - αναζητώντας εργασία και όντας, ουσιαστικά, και οι ίδιοι εγκλωβισμένοι στη χώρα μας αφού είναι εντελώς ανέφικτο να την εγκαταλείψουν. Η υιοθέτηση, από την ΕΕ, του «Δουβλίνου ΙΙ» σύμφωνα με το οποίο, υπεύθυνο για τον επαναπατρισμό των υπηκόων τρίτων χωρών είναι αποκλειστικά το Κράτος-μέλος όπου έγινε η πρώτη είσοδος στην Ευρώπη, έχει συμβάλει καθοριστικά στη δημιουργία φαινομένων «λιμανιού Πάτρας» ή «πλατείας Αγίου Παντελεήμονα» όπου το οργανωμένο έγκλημα βρίσκει πρόσφορο έδαφος στους κοινωνικά απόκληρους μετανάστες. Και, βέβαια, δεν πρέπει να ξεχνάμε τις ευθύνες και το ρόλο κάποιων «συμπατριωτών» μας που κερδοσκοπούν σε βάρος αυτών των ανθρώπων νοικιάζοντας 50 τετραγωνικά ιδιοκτησίας τους σε 100 ή 200 άτομα.

Είναι απαράδεκτο, σήμερα, στο Ιστορικό Κέντρο της Αθήνας, στον πυρήνα του ελληνικού κράτους, να υπάρχουν σύγχρονα κολαστήρια ψυχών και να ευδοκιμεί η απόγνωση, η ανασφάλεια, η καχυποψία όλων εναντίων όλων, η αυτοδικία, οι πιο μισαλλόδοξες και οι πιο ρατσιστικές τάσεις.  Προς τούτο, το Σχέδιο Δράσης για την Αναβάθμιση του Ιστορικού Κέντρου, που εμπλέκει όλα σχεδόν τα Υπουργεία, την Περιφέρεια Αττικής και το Δήμο της Αθήνας και αποτελεί προτεραιότητα της κυβέρνησης, επιχειρεί να συγκεράσει δυο φαινομενικά αντίρροπα ρεύματα : το αδιαμφισβήτητο δικαίωμα της ασφαλούς διαβίωσης των Ελλήνων κατοίκων στη γειτονιά και το σεβασμό μιας πανανθρώπινης αξίας, της Αλληλεγγύης στο συνάνθρωπο που εγκατέλειψε ένα εχθρικό περιβάλλον και ήρθε, εδώ, για να αναζητήσει μια καλύτερη τύχη. Αυτή η προσπάθεια, εντούτοις, δεν θα μπορέσει να ολοκληρωθεί με επιτυχία χωρίς εσάς, τους δικαστές και τους εισαγγελείς, που καλείστε να τηρήσετε την έννομη τάξη διασφαλίζοντας, ταυτόχρονα, το σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Εύχομαι κάθε επιτυχία στις εργασίες του συνεδρίου σας. Είμαι βέβαιος ότι οι θέσεις που θα διατυπωθούν θα συμβάλουν ουσιαστικά στην προσπάθεια για την ενίσχυση της Ισοπολιτείας στη χώρα μας.

Σας ευχαριστώ.